Podesty ruchome, nazywane też podnośnikami i zwyżkami, są pomocne w wielu projektach – od prac budowlanych, poprzez montaż instalacji, a skończywszy na przycince zieleni. Aby prace wysokościowe z użyciem podestów przebiegały bez zakłóceń, kluczowe jest dobranie właściwej maszyny. Jakie czynniki odgrywają wtedy największą rolę?
Prawidłowy dobór podnośników jest fundamentalny dla prac wysokościowych. Szeroka gama dostępnych maszyn o zróżnicowanych parametrach technicznych może jednak sprawiać duże trudności w selekcji. Jak dobiera się podesty ruchome do prac wysokościowych? Oto 7 najważniejszych kwestii, które trzeba uwzględnić!
1. Typ mechanizmu podnoszenia
Podesty ruchome dzielone są na kilka kategorii pod względem mechanizmu podnoszenia. Jego typ przekłada się na zasięg maszyny, zarówno w pionie, jak i w poziomie.
Wyróżnia się:
- Podesty nożycowe – za sprawą mechanizmu nożycowego mają dużą powierzchnię roboczą, większy udźwig oraz dużą stabilność. Zapewniają dostęp głównie w pionie, ale wiele modeli ma także rozsuwany pomost, który zapewnia dodatkowy zasięg boczny do około 1,5 m.
- Podesty teleskopowo-przegubowe – dzięki segmentowej konstrukcji zapewniają duży zasięg w pionie i poziomie. Są idealne do pracy na dużych wysokościach w trudno dostępnych miejscach, nad przeszkodami, takimi jak ogrodzenia, wykopy, rośliny, przybudówki.
- Podesty masztowe – posiadają pionowy maszt i kompaktową konstrukcję. Wyróżnia je mała szerokość transportowa i niska waga, dlatego nadają się do pracy w wąskich przestrzeniach, na przykład w alejkach, pomiędzy regałami. Mogą też przejeżdżać przez drzwi, windy.
Gdy prace mają odbywać się bezpośrednio przy albo pod miejscem docelowym, warto wybrać podesty nożycowe albo masztowe. Jeśli natomiast miejsce docelowe jest trudno dostępne, rozwiązaniem są podnośniki teleskopowo-przegubowe.
2. Rodzaj napędu
Kolejnym istotnym czynnikiem jest typ napędu w podnośniku, który powiązany jest z miejscem prowadzenia prac wysokościowych.
Wyróżnia się:
- Podnośniki elektryczne – charakteryzuje je cicha praca i brak emisji spalin. Mogą być ładowane z gniazdka 230 V. Z tego względu są idealne do wnętrz, lecz także mogą działać na określonych nawierzchniach na zewnątrz.
- Podnośniki spalinowe (diesel, benzyna, LPG) – wyróżnia je większa moc, a także często mają napędy 4×4. Są odpowiednie do prac na zewnątrz.
Gdy prace wysokościowe mają odbywać się w budynku, stosowane są podnośniki elektryczne. Na zewnątrz z kolei można zastosować modele elektryczne albo spalinowe. Elektryczne podesty ruchome mogą być używane jedynie na równych i utwardzonych powierzchniach, na przykład na asfaltowej drodze, chodniku.
3. Wysokość robocza
Parametr ten odnosi się do wysokości pracy w pionie. Podnośniki najczęściej mają zasięg pionowy od 5 m do ponad 25 m.
Przy wyborze podnośnika trzeba zatem zmierzyć maksymalną wysokość, na jaką muszą dotrzeć pracownicy, a następnie dobrać właściwą maszynę z floty.
Pamiętaj, że wysokość robocza = wysokość platformy + ok. 2 metry (wzrost operatora).
4. Zasięg boczny
Podnośniki mogą nie tylko wspomagać prace wysokościowe wymagające dostępu w pionie, ale też w poziomie, zapewniając zasięg boczny. Może on wynosić od około 0,5 m do nawet ponad 16 m.
Gdy zatem prace mają odbywać się nad przeszkodami – drzewami, schodami, wykopami, ogrodzeniami, przybudówkami, warto wybrać podnośnik o dużym zasięgu bocznym.
5. Udźwig i liczba operatorów na platformie roboczej
Udźwig wynosi od ok. 200 do ponad 1000 kg – w zależności od modelu. Jest on powiązany z konstrukcją maszyny oraz wielkością jej platformy roboczej.
Wybierając odpowiedni podest ruchomy, należy sprawdzić jego maksymalne obciążenie, biorąc pod uwagę liczbę osób oraz ciężar sprzętu i materiałów. Dzięki temu można uniknąć przeciążeń i zredukować ryzyko wypadków przy pracy.
6. Rodzaj terenu
Przy wyborze należy zawsze uwzględnić miejsce pracy maszyny. Zwyżki mogą pracować na różnych nawierzchniach, zarówno w budynkach, jak i na zewnątrz nich.
Na równe i twarde powierzchnie, na przykład do hali, magazynów, zabytków, a także na chodniki, używane są podesty elektryczne nożycowe, teleskopowo-przegubowe lub masztowe. Maszyny te mają szare, niebrudzące opony, dlatego nie niszczą nawierzchni.
Z kolei na nierówne, nieutwardzone powierzchnie, takie jak place budowy, tereny zewnętrzne, stosowane są podesty terenowe z napędem spalinowym, takie jak terenowe podnośniki przegubowo-teleskopowe czy nożycowe. Mają terenowe ogumienie i napędy 4×4, radzą sobie w błocie, na nierównym gruncie i w trudnym terenie. Wybrane modele wykorzystują też podpory stabilizujące i osie wahliwe dla większej stabilności.
7. Wymiary transportowe
Podesty ruchome mogą mieć różne gabaryty, które także powinniśmy uwzględnić, jeśli wybieramy odpowiedni model. Ma to kluczowe znaczenie wtedy, gdy prace mają odbywać się w ograniczonych przestrzeniach.
W wąskich korytarzach, alejkach, małych pomieszczeniach sprawdzą się podesty masztowe lub podesty nożycowe o małych gabarytach. Takie maszyny mogą nawet przejeżdżać przez pojedyncze drzwi o szerokości 80-90 cm.
Podsumowując, przy doborze podestu ruchomego trzeba uwzględnić wiele czynników. Gdy planujemy wynająć maszynę, w jej dopasowaniu pomogą nam pracownicy wypożyczalni, dlatego nie musimy wybierać jej samodzielnie. Udanych prac wysokościowych!